İstanbul nasıl bir kenttir?
Tarihi yerler, doğal güzellikler ya da kültürel gezi ne ararsanız bulabileceğiniz bir kent. Uzun yıllar Bizans ve Osmanlı imparatorluklarına başkentlik yapmış, Türkiye’nin de ticaret ve kültür başkenti. 14 milyonu aşkın nüfusuyla dünyanın en büyük beşinci şehri. Zaten İstanbul’un tek handikabı da kalabalığı ve trafiği.
İstanbul, Türkiye’nin en kalabalık ve ekonomik açıdan en önemli şehri. Dünyanın 34. büyük ekonomiye sahip şehri, belediye sınırları göz önüne alınarak yapılan sıralamaya göre Avrupa’nın en yüksek nüfusa sahip şehridir.
İstanbul Türkiye’nin kuzeybatısında, Marmara kıyısı ve Boğaziçi boyunca, Haliç’i de çevreleyecek şekilde kurulmuştur.
İstanbul kıtalararası bir şehir olup, Avrupa’daki bölümüne Avrupa Yakası veya Rumeli Yakası, Asya’daki bölümüne ise Anadolu Yakası denir. Tarihte ilk olarak üç tarafı Marmara Denizi, Boğaziçi ve Haliç’in sardığı bir yarım ada üzerinde kurulan İstanbul’un batıdaki sınırını İstanbul Surları oluşturmaktaydı. Gelişme ve büyüme sürecinde surların her seferinde daha batıya ilerletilerek inşa edilmesiyle 4 defa genişletilen şehrin 39 ilçesi vardır. Sınırları içerisinde ise büyükşehir belediyesi ile birlikte toplam 40 belediye bulunmaktadır.
Dünyanın en eski şehirlerinden biri olan İstanbul, M.S. 330 – 395 yılları arasında Roma İmparatorluğu, 395 – 1204 ile 1261 – 1453 yılları arasında Doğu Roma İmparatorluğu, 1204 – 1261 arasında Latin İmparatorluğu ve son olarak 1453 – 1922 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu’na başkentlik yaptı. Ayrıca, hilafetin Osmanlı Devleti’ne geçtiği 1517’den, kaldırıldığı 1924’e kadar, İstanbul İslamiyet’in de merkezi oldu.
Tarih
Genel tarih: İstanbul, yerleşim tarihi 300 bin, kentsel tarihi yaklaşık 3 bin, başkentlik tarihi 1600 yıla kadar uzanan Avrupa ile Asya kıtalarının kesiştiği noktada bulunan bir dünya kentidir. Şehir çağlar boyunca farklı uygarlık ve kültürlere ev sahipliği yapmış, yüzyıllar boyu çeşitli din, dil ve ırktan insanların bir arada yaşadığı kozmopolit ve metropolit yapısını korumuş ve tarihsel süreçte eşsiz bir mozaik halini almıştır. Uzun zaman dilimleri boyunca her alanda merkez olmayı ve iktidarda kalmayı başaran dünyadaki ender yerleşim yerlerinden biri olan İstanbul geçmişten günümüze bir dünya başkentidir.
İstanbul’un tarihi ana hatlarıyla beş büyük döneme ayrılabilir:
Tarih öncesi dönemi
Byzantion dönemi
Konstantinopolis dönemi
Konstantiniyye dönemi
İstanbul dönemi
İstanbul ismini kim koydu?
29 Mayıs 1453’te şehrin Fatih Sultan Mehmed tarafından fethi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu’nun başkentlik dönemi başlar. Müslümanlarca Konstantiniyye olarak adlandırılan şehri, Rumlar ‘E Stin Polis’ (Başkente/Şehirden) olarak anmışlardır. Osmanlılar da bu ismi kullandılar ve İstanbul şekline getirdiler.
İstanbul hangi dil?
Cumhuriyetten sonra resmi olarak kullanılmaya başlanan İstanbul isminin, Rumca’dan geldiğini ve geçmişte de kullanılan bir isim olduğunu ifade eden Tonguç, İstanbul‘un kelime olarak kökeninin “şehre” demek olan “stan” ve “şehir” anlamında “polis” kelimelerinin birleşiminden geldiğini anlattı.
İstanbul’da ilk kimler yaşadı?
İlk belirgin yerleşim sahipleri olarak Megaralılar kabul edilmektedir. İstanbul, bu dönemde adı Byzantion olan antik bir Yunan şehir devleti olarak kuruldu. Kısa zaman sonra gelişip güçlendi. Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirildi.